- (2008) Volume 2, Issue 4
Okan Özaydin*, Semih Leblebici
Ege Üniversitesi, Su Ürünleri Fakültesi, Temel Bilimler Bölümü
Growth parameters of (Leiognathus klunzingeri (Steindachner, 1898)) were estimated on 724 fish samples collected from off Karata?, Eastern Mediterranean. The von Bertalanffy parameters were calculated as follows; L∞ = 11.51 cm, K = 0.262 y –1, to = - 0.841 y, W∞ = 21.29 g. Weight-length relationship parameters found as; W = 0.0122 * TL 3.0552.
Eastern Mediterranean, Karatas, Leiognathus klunzingeri, growth parameters
Eksi baligi (Leiognathus klunzingeri (Steindachner, 1898)) Leiognathidae familyasinin Akdeniz’deki tek temsilcisi olup, Indo-Pasifik kökenli bir türdür. Akdeniz’deki yayilis alani, Tunus’un dogu kiyilarindan itibaren tüm Dogu Akdeniz kapsaminda Misir, Israil, Lübnan, Türkiye’nin Güney Ege sahillerini ve Adriatik Denizi’ni içermektedir (Zaitsev ve Öztürk, 2001; Whitehead ve ark., 1984; Dulcic ve Pallaoro, 2002). Kiyisal sularda sürü olusturan bu tür aci ve tatli sulara girebilir. Beslenmesi küçük dip omurgasizlari üzerinden olup, üremeleri yaz aylarinda gerçeklesmektedir (Whitehead ve ark., 1984). Ekonomik açidan bir önemi bulunmamakta birlikte, diger ekonomik baliklarin besin kaynagini olusturmaktadir (Ben-Tuvia, 1978).
Türkiye denizlerinde L. kluzingeri türünün üzerine yapilmis çalisma kisitli sayida olup, bu çalismalarda türün dagilimini, üremesini ve beslenmesini (Aksiray, 1954, 1987; Özütok ve Avsar, 2003; Torcu ve Mater, 2000), av oranlarini ve stok yapisini (Gücü ve Bingel, 1994; Avsar ve ark., 1988; Gücü ve ark., 1994), büyümesini (Özütok ve Avsar, 2004) inceleyen birkaç çalismadir.
Bu arastirma, Karatas önünde yakalanan eksi baligi L. kluzingeri türünün büyümesi hakkinda bir ön çalismayi olusturmaktadir.
1995 Agustos ayinda Karatas önlerinde 30-40 metre derinlikte, tek seferlik örnekleme üzerinden yapilan bu çalismada, 724 adet Leiognathus klunzingeri (Eksi Baligi) örnegi R/V K. Piri Reis arastirma gemisi araciligi ile toplanmistir (Sekil 1).
Örneklerin total boylari 1 mm hassasiyetli, balik agirliklari ise 0.01 gr duyarlikli hassas terazi ile ölçülmüstür. Total boy-agirlik arasindaki fonksiyonel iliskinin hesaplanmasinda yakalanan tüm bireyler kullanilmistir. Büyümenin matematiksel olarak incelenmesinde ise von Bertalanffy tarafindan gelistirilen büyüme esitlikleri boy kompozisyonu verileri kullanilarak ve t0 degeri ise log (-t0) = -0.3922 – 0.2752 log (L∞) – 1.038 * log (K) denkleminden hesaplanmistir (Pauly, 1979).
Trol çalismalari gün boyunca yapilmis ve ag zeminde yaklasik 2,5 mil/saatlik sabit bir hizla 30 dakika süre ile çekilmistir. Örneklemede kullanilan trol agi, Akdeniz tipi Türk-Italyan modeli olup, göz açikligi 22 mm dir (dügümden-dügüme).
Figure 1: Bottom trawl sampling area.
Dogu Akdeniz’de Karatas önlerinde 1995 yilinin Agustos ayinda toplanan L. klunzingeri örneklerinin total boylari 3.4–10.8 cm arasinda dagilim göstermekte olup, ortalama boy 7.73 ±0.072 cm olarak saptanmistir. Total agirliklari ise 0.8–16.6 gr arasinda dagilim gösterirken, ortalama agirliklari ise 6.93 ±0.064 gr olarak saptanmistir. Disi ve erkek bireylerin total boylari arasinda istatistiksel olarak bir farkin olup olmadiginin belirlenmesi amaci ile disi ve erkek bireylerin total boylari arasinda Student-t testi yapilmis ve sonuçta istatistiksel açidan bir fark olmadigi gözlenmistir (p > 0.05).
Incelenen toplam 724 adet L. klunzingeri bireyleri’nin total boy dagilimi grafigi Sekil 2’de verilmistir. Buna göre örneklerin 7.5 – 8.5 cm’lik boy grubunda yogunlastigi görülmektedir
Figure 2: Length frequency distribution of L. klunzingeri samples.
Figure 3: Weight-length relationship of L. klunzingeri samples.
Total boy - agirlik iliskisi esitligi W=0.0122 * TL3.0552 (r = 0.9846) olarak toplam bireyler için hesaplanmis ve bireylerin isometrik bir büyüme gösterdigi gözlenmistir (Sekil 3).
Örneklenen L. klunzingeri bireylerinin hesaplanan von Bertalanffy boyca ve agirlikça büyüme parametreleri L∞ = 11.51 cm, K = 0.262 y –1, t0 = - 0.841 y, W∞ = 21.29 gr olarak tahmin edilmistir.
Bu çalisma sirasinda Karatas önlerinden yakalanan L. klunzingeri türünde total boy 3.4-10.8 cm arasinda ölçülmüstür. Dogu Akdeniz’de Özütok ve Avsar (2004)’ün yaptigi çalisma sirasinda yakalanan bireylerin degerlerinden (2.7-9.5 cm) daha büyüktür.
L. klunzingeri türü, boy-agirlik iliskisi açisindan isometrik bir büyüme gösterirken, b degeri diger arastiricilarin hesapladiklari b degerlerinden daha küçüktür (Tablo 1). Bu farklilik, biyotop özellikleri, sicaklik, yumurtlama kosullari, beslenme, açlik, hastalik, parazitlik gibi bazi ekolojik faktörlerin etkisinden dolayi kaynaklanabilmektedir (Ricker, 1975).
Table 1: Estimation of weight-length relationship and growth parameters for L. klunzingeri and comparison with the other studies
Karatas önünde yakalanan örneklerin yerel bölge genelindeki sonuçlari verilmekte olup, ileride yapilacak olan daha detayli arastirmalar neticesinde, L. klunzingeri türün biyolojisinde eksik olan diger biyolojik parametrelerinde ortaya konacagini ümit etmekteyiz.
